ادبیات کلاسیک ، شعر ، رمان ایرانی ، رمان خارجی ، نمایشنامه ، مجلات ادبی
کتاب های تصویری ، داستان های کودکانه ، علمی نوجوان ، یادگیری و آموزشی
تاریخ جهان ، تاریخ ایران رندگینامه ، اتوبیوگرافی
خودشناسی ، روانشناسی موفقیت ، مدیریت زمان
نقاشی و طراحی ، موسیقی ، تئاتر و سینما ، عکاسی ، خوشنویسی ، معماری
کتب الهی و دینی ، ادعیه و زیارات ، فلسفه ، عرفان
اقتباس‌های سینمایی، شاهدی بر قدرت داستان‌سرایی و جذابیت بی‌انتهای آثار ادبی هستند. وقتی یک کتاب محبوب به فیلم تبدیل می‌شود، دنیای جدیدی از تجربه برای مخاطبان گشوده می‌شود. در این مطلب، به معرفی تعدادی از برجسته‌ترین فیلم‌های خارجی که از دل کتاب‌ها بیرون آمده‌اند، خواهیم پرداخت و نگاهی خواهیم انداخت به موفقیت آن‌ها در جذب مخاطبان و منتقدان.
| عنوان فیلم (فارسی) | عنوان فیلم (انگلیسی) | کارگردان | بازیگران مشهور | ژانر | امتیاز IMDb (فیلم) | امتیاز Rotten Tomatoes (فیلم) | امتیاز Goodreads (کتاب) | نویسنده (فارسی) | نویسنده (انگلیسی) | عنوان کتاب (فارسی) | عنوان کتاب (انگلیسی) |
| پدرخوانده | The Godfather | فرانسیس فورد کاپولا | مارلون براندو، آل پاچینو، جیمز کان | جنایی، درام | 9.2/10 | 98% | 4.39 | ماریو پوزو | Mario Puzo | پدرخوانده | The Godfather |
| فهرست شیندلر | Schindler’s List | استیون اسپیلبرگ | لیام نیسون، بن کینگزلی، رالف فاینز | درام، تاریخی، جنگی | 9.0/10 | 98% | 4.34 | توماس کنیلی | Thomas Keneally | کشتی نوح شیندلر | Schindler’s Ark |
| ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه | The Lord of the Rings: The Return of the King | پیتر جکسون | الایجا وود، ایان مک‌کلن، ویگو مورتنسن | فانتزی، ماجراجویی، اکشن | 9.0/10 | 93% | 4.54 | جی. آر. آر. تالکین | J.R.R. Tolkien | ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه | The Lord of the Rings: The Return of the King |
| فارست گامپ | Forrest Gump | رابرت زمکیس | تام هنکس، رابین رایت، گری سینایس | درام، کمدی-درام، عاشقانه | 8.8/10 | 71% | 4.01 | وینستون گروم | Winston Groom | فارست گامپ | Forrest Gump |
| دیوانه از قفس پرید | One Flew Over the Cuckoo’s Nest | میلوش فورمن | جک نیکلسون، لوئیز فلچر، دنی دوویتو | درام | 8.7/10 | 93% | 4.20 | کن کیسی | Ken Kesey | دیوانه از قفس پرید | One Flew Over the Cuckoo’s Nest |
| سکوت بره‌ها | The Silence of the Lambs | جاناتان دمی | جودی فاستر، آنتونی هاپکینز، اسکات گلن | جنایی، ترسناک، هیجان‌انگیز | 8.6/10 | 96% | 4.17 | توماس هریس | Thomas Harris | سکوت بره‌ها | The Silence of the Lambs |
| درخشش | The Shining | استنلی کوبریک | جک نیکلسون، شلی دووال، دنی لوید | ترسناک، درام، معمایی | 8.4/10 | 83% | 4.21 | استیون کینگ | Stephen King | درخشش | The Shining |
| کشتن مرغ مقلد | To Kill a Mockingbird | رابرت مالیگن | گریگوری پک، مری بدهام، فیلیپ آلفورد | درام، جنایی | 8.3/10 | 91% | 4.26 | هارپر لی | Harper Lee | کشتن مرغ مقلد | To Kill a Mockingbird |
| بربادرفته | Gone with the Wind | ویکتور فلمینگ | کلارک گیبل، ویوین لی، لسلی هاوارد | عاشقانه، درام، تاریخی | 8.2/10 | 91% | 4.31 | مارگارت میچل | Margaret Mitchell | بربادرفته | Gone with the Wind |
| پارک ژوراسیک | Jurassic Park | استیون اسپیلبرگ | سم نیل، لورا درن، جف گلدبلوم | علمی-تخیلی، اکشن، ماجرایی | 8.2/10 | 91% | 4.12 | مایکل کرایتون | Michael Crichton | پارک ژوراسیک | Jurassic Park |
| هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 2 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2 | دیوید ییتس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، معمایی | 8.1/10 | 85% | 4.62 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و یادگاران مرگ | Harry Potter and the Deathly Hallows |
| مریخی | The Martian | ریدلی اسکات | مت دیمون، جسیکا چستین، کریستن ویگ | علمی-تخیلی، ماجراجویی، درام | 8.0/10 | 91% | 4.41 | اندی ویر | Andy Weir | مریخی | The Martian |
| شاهدخت براید | The Princess Bride | راب رینر | کری الویس، مندی پتینکین، رابین رایت | فانتزی، ماجراجویی، کمدی | 8.0/10 | 97% | 4.27 | ویلیام گلدمن | William Goldman | عروسی شاهدخت | The Princess Bride |
| شرک | Shrek | آندرو آدامسون، ویکی جنسون | مایک مایرز، ادی مورفی، کامرون دیاز | انیمیشن، فانتزی، کمدی | 7.9/10 | 88% | 4.03 | ویلیام استیگ | William Steig | شرک! | Shrek! |
| زندگی پای | Life of Pi | آنگ لی | سورج شارما، عرفان خان | ماجراجویی، درام، فانتزی | 7.9/10 | 87% | 3.93 | یان مارتل | Yann Martel | زندگی پی | Life of Pi |
| بازمانده روز | The Remains of the Day | جیمز ایوری | آنتونی هاپکینز، اما تامسون | درام، عاشقانه | 7.8/10 | 95% | 4.24 | کازوئو ایشی گورو | Kazuo Ishiguro | بازمانده روز | The Remains of the Day |
| هری پاتر و سنگ جادو | Harry Potter and the Sorcerer’s Stone | کریس کلمبوس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 7.7/10 | 80% | 4.47 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و سنگ جادو | Harry Potter and the Sorcerer’s Stone |
| هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 1 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 | دیوید ییتس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، معمایی | 7.7/10 | 77% | 4.61 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 1 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 |
| بازی‌های گرسنگی: اشتعال | The Hunger Games: Catching Fire | فرانسیس لارنس | جنیفر لارنس، جاش هاچرسون، لیام همسورث | اکشن، علمی-تخیلی، ماجرایی | 7.5/10 | 90% | 4.34 | سوزان کالینز | Suzanne Collins | بازی‌های گرسنگی: اشتعال | Catching Fire |
| بازی‌های گرسنگی | The Hunger Games | گری راس | جنیفر لارنس، جاش هاچرسون، لیام همسورث | اکشن، ماجراجویی، علمی-تخیلی | 7.2/10 | 84% | 4.34 | سوزان کالینز | Suzanne Collins | بازی‌های گرسنگی | The Hunger Games |
| من افسانه‌ام | I Am Legend | فرانسیس لارنس | ویل اسمیت | علمی-تخیلی، اکشن، ترسناک | 7.2/10 | 28% | 3.93 | ریچارد متسون | Richard Matheson | من افسانه‌ام | I Am Legend |
| سرگذشت نارنیا: شیر، جادوگر و کمد | The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe | اندرو آدامسون | جورجی هنلی، اسکندر کینس، ویلیام موزلی | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 6.9/10 | 76% | 4.23 | سی. اس. لوئیس | C.S. Lewis | سرگذشت نارنیا: شیر، جادوگر و کمد | The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe |
| رمز داوینچی | The Da Vinci Code | ران هاوارد | تام هنکس، آدری تاتو، ایان مک‌کلن | معمایی، هیجان‌انگیز | 6.6/10 | 26% | 3.81 | دن براون | Dan Brown | رمز داوینچی | The Da Vinci Code |
| آلیس در سرزمین عجایب | Alice in Wonderland | تیم برتون | جانی دپ، میا واشیکوفسکا، هلنا بونهام کارتر | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 6.4/10 | 51% | 3.99 | لوئیس کارول | Lewis Carroll | آلیس در سرزمین عجایب | Alice’s Adventures in Wonderland |
| تاریخ واقعی دار و دسته کلی | True History of the Kelly Gang | جاستین کرزل | جورج مکای، راسل کرو | جنایی، درام، تاریخی | 6.0/10 | 60% | 3.70 | پیتر کری | Peter Carey | تاریخچه ی دار و دسته ی کلی | True History of the Kelly Gang |
| حماسه گرگ و میش: سپیده‌دم – قسمت 2 | The Twilight Saga: Breaking Dawn – Part 2 | بیل کاندون | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، ماجراجویی | 5.5/10 | 49% | 3.72 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | سپیده‌دم – قسمت 2 | Breaking Dawn – Part 2 |
| حماسه گرگ و میش: کسوف | The Twilight Saga: Eclipse | دیوید اسلید | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، ماجراجویی | 5.0/10 | 46% | 3.71 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | خسوف (ماه گرفتگی) | Eclipse |
| حماسه گرگ و میش: ماه نو | The Twilight Saga: New Moon | کریس وایتز | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، درام | 4.6/10 | 29% | 3.54 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | ماه نو | New Moon |
همانطور که مشاهده می‌کنید، فیلم‌ها بر اساس موفقیت و استقبالشان (با در نظر گرفتن امتیازات و فروش) از بالا به پایین مرتب شده‌اند. این جدول شامل اطلاعات کلیدی هر فیلم و کتاب اقتباس‌شده است.
جادوی اقتباس زمانی رخ می‌دهد که داستان‌های محبوب از صفحات کتاب‌ها به پرده سینما راه پیدا می‌کنند. هر دو رسانه، کتاب و فیلم، جذابیت‌های منحصربه‌فرد خود را دارند، اما در کنار هم، می‌توانند تجربه‌ای غنی‌تر و چندبعدی‌تر برای مخاطب خلق کنند. اقتباس‌های سینمایی همواره جایگاه ویژه‌ای در صنعت فیلم‌سازی داشته‌اند و بسیاری از پرفروش‌ترین و تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های تاریخ از دل آثار ادبی بیرون آمده‌اند. در این مطلب، به بررسی تعدادی از موفق‌ترین این اقتباس‌ها، چه در سطح بین‌المللی و چه در سینمای ایران، خواهیم پرداخت و خواهیم دید که چگونه این آثار توانسته‌اند هم در دنیای ادبیات و هم در دنیای سینما بدرخشند.
ادبیات بین‌الملل، گنجینه‌ای بی‌پایان از داستان‌ها و شخصیت‌های جذاب است که همواره الهام‌بخش فیلم‌سازان در سراسر جهان بوده است. موفقیت یک اقتباس سینمایی می‌تواند بر اساس عوامل مختلفی سنجیده شود، از جمله میزان فروش در گیشه، جوایز معتبر سینمایی که دریافت کرده است، و تأثیر فرهنگی که بر جای گذاشته است. در این بخش، تعدادی از پرفروش‌ترین و تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های خارجی که بر اساس کتاب‌ها ساخته شده‌اند را در قالب جدول ارائه خواهیم کرد تا اطلاعات کلیدی آن‌ها به شکلی منظم و کاربرپسند در اختیار خوانندگان قرار گیرد.
| عنوان فیلم (فارسی) | عنوان فیلم (انگلیسی) | کارگردان | بازیگران مشهور | ژانر | امتیاز IMDb (فیلم) | امتیاز Rotten Tomatoes (فیلم) | امتیاز Goodreads (کتاب) | نویسنده (فارسی) | نویسنده (انگلیسی) | عنوان کتاب (فارسی) | عنوان کتاب (انگلیسی) |
| هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 2 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2 | دیوید ییتس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، معمایی | 8.1/10 | 85% | 4.62 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و یادگاران مرگ | Harry Potter and the Deathly Hallows |
| بازی‌های گرسنگی: اشتعال | The Hunger Games: Catching Fire | فرانسیس لارنس | جنیفر لارنس، جاش هاچرسون، لیام همسورث | اکشن، علمی-تخیلی، ماجرایی | 7.5/10 | 90% | 4.34 | سوزان کالینز | Suzanne Collins | بازی‌های گرسنگی: اشتعال | Catching Fire |
| هری پاتر و سنگ جادو | Harry Potter and the Sorcerer’s Stone | کریس کلمبوس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 7.7/10 | 80% | 4.47 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و سنگ جادو | Harry Potter and the Sorcerer’s Stone |
| پارک ژوراسیک | Jurassic Park | استیون اسپیلبرگ | سم نیل، لورا درن، جف گلدبلوم | علمی-تخیلی، اکشن، ماجرایی | 8.2/10 | 91% | 4.12 | مایکل کرایتون | Michael Crichton | پارک ژوراسیک | Jurassic Park |
| آلیس در سرزمین عجایب | Alice in Wonderland | تیم برتون | جانی دپ، میا واشیکوفسکا، هلنا بونهام کارتر | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 6.4/10 | 51% | 3.99 | لوئیس کارول | Lewis Carroll | آلیس در سرزمین عجایب | Alice’s Adventures in Wonderland |
مجموعه فیلم‌های هری پاتر نمونه‌ای برجسته از اقتباس‌های موفقیت‌آمیز از کتاب‌ها به شمار می‌رود، به‌ویژه قسمت پایانی آن، هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 2، که توانست امتیازات بالایی را هم در میان منتقدان سینما و هم در میان خوانندگان کتاب کسب کند. این موفقیت نشان‌دهنده قدرت یک داستان قوی و همچنین تعهد طرفداران به این مجموعه در هر دو مدیوم است. حضور نام‌های آشنایی چون دنیل ردکلیف، روپرت گرینت و اما واتسون در نقش‌های اصلی، به جذابیت این فیلم افزوده است. ژانر فانتزی، ماجراجویی و معمایی فیلم نیز طیف وسیعی از مخاطبان را به خود جذب کرد.
فیلم بازی‌های گرسنگی: اشتعال نیز با استقبال بسیار خوبی از سوی منتقدان روبرو شد و توانست امتیاز 90% را در Rotten Tomatoes کسب کند. این در حالی است که امتیاز کتاب در Goodreads 4.34 است. این نشان می‌دهد که اقتباس سینمایی توانسته است به خوبی جوهره و تأثیر کتاب را منتقل کند و شاید حتی در برخی جنبه‌ها از آن پیشی گرفته باشد. فرانسیس لارنس کارگردانی این فیلم را بر عهده داشت و بازیگرانی چون جنیفر لارنس، جاش هاچرسون و لیام همسورث در آن به ایفای نقش پرداختند. ژانر اکشن، علمی-تخیلی و ماجرایی فیلم، آن را به اثری پرطرفدار در میان جوانان تبدیل کرد.
اولین فیلم از مجموعه هری پاتر، با عنوان هری پاتر و سنگ جادو، نه‌تنها یک فرنچایز عظیم را راه‌اندازی کرد، بلکه نشان داد که چگونه موفقیت یک اثر ادبی می‌تواند به موفقیت چشمگیر در سینما منجر شود. امتیازات مثبت این فیلم در IMDb (7.7/10) و Rotten Tomatoes (80%) و همچنین امتیاز بالای کتاب در Goodreads (4.47) نشان‌دهنده جذابیت گسترده این داستان است. کریس کلمبوس کارگردانی این فیلم را بر عهده داشت و همانند قسمت‌های دیگر، دنیل ردکلیف، روپرت گرینت و اما واتسون نقش‌های اصلی را ایفا کردند. ژانر فانتزی و ماجراجویی فیلم، آن را به اثری محبوب در میان کودکان و بزرگسالان تبدیل کرد.
فیلم پارک ژوراسیک به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، با امتیاز 91% در Rotten Tomatoes و 8.2/10 در IMDb، نشان می‌دهد که این اقتباس سینمایی نه تنها یک موفقیت تجاری بزرگ بود، بلکه از نظر منتقدان نیز بسیار تحسین شد. این در حالی است که امتیاز کتاب در Goodreads 4.12 است. این امر حاکی از آن است که فیلم توانسته است با جلوه‌های ویژه پیشگامانه و داستان‌پردازی جذاب، تأثیر به‌مراتب بیشتری نسبت به کتاب بر جای بگذارد. سم نیل، لورا درن و جف گلدبلوم از بازیگران اصلی این فیلم علمی-تخیلی و ماجرایی هستند.
فیلم آلیس در سرزمین عجایب به کارگردانی تیم برتون در سال 2010، اگرچه در گیشه موفقیت چشمگیری کسب کرد ، اما نظرات منتقدان نسبت به آن متفاوت بود و امتیاز 51% را در Rotten Tomatoes به دست آورد. این در حالی است که امتیاز کتاب ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب در Goodreads 3.99 است. این نشان می‌دهد که موفقیت تجاری یک فیلم همیشه با تحسین منتقدان یا رضایت خوانندگان از اقتباس همسو نیست. جانی دپ، میا واشیکوفسکا و هلنا بونهام کارتر از جمله بازیگران مشهور این فیلم فانتزی و ماجرایی هستند.
| عنوان فیلم (فارسی) | عنوان فیلم (انگلیسی) | کارگردان | بازیگران مشهور | ژانر | امتیاز IMDb (فیلم) | امتیاز Rotten Tomatoes (فیلم) | امتیاز Goodreads (کتاب) | نویسنده (فارسی) | نویسنده (انگلیسی) | عنوان کتاب (فارسی) | عنوان کتاب (انگلیسی) |
| ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه | The Lord of the Rings: The Return of the King | پیتر جکسون | الایجا وود، ایان مک‌کلن، ویگو مورتنسن | فانتزی، ماجراجویی، اکشن | 9.0/10 | 93% | 4.54 | جی. آر. آر. تالکین | J.R.R. Tolkien | ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه | The Lord of the Rings: The Return of the King |
| هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 1 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 | دیوید ییتس | دنیل ردکلیف، روپرت گرینت، اما واتسون | فانتزی، ماجراجویی، معمایی | 7.7/10 | 77% | 4.61 | جی. کی. رولینگ | J.K. Rowling | هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت 1 | Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 |
| بازی‌های گرسنگی | The Hunger Games | گری راس | جنیفر لارنس، جاش هاچرسون، لیام همسورث | اکشن، ماجراجویی، علمی-تخیلی | 7.2/10 | 84% | 4.34 | سوزان کالینز | Suzanne Collins | بازی‌های گرسنگی | The Hunger Games |
| حماسه گرگ و میش: کسوف | The Twilight Saga: Eclipse | دیوید اسلید | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، ماجراجویی | 5.0/10 | 46% | 3.71 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | ماه نو | Eclipse |
| حماسه گرگ و میش: ماه نو | The Twilight Saga: New Moon | کریس وایتز | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، درام | 4.6/10 | 29% | 3.54 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | ماه نو | New Moon |
| حماسه گرگ و میش: سپیده‌دم – قسمت 2 | The Twilight Saga: Breaking Dawn – Part 2 | بیل کاندون | کریستن استوارت، رابرت پتینسون، تیلور لاتنر | فانتزی، عاشقانه، ماجراجویی | 5.5/10 | 49% | 3.72 | استفانی مایر | Stephenie Meyer | سپیده‌دم – قسمت 2 | Breaking Dawn – Part 2 |
| رمز داوینچی | The Da Vinci Code | ران هاوارد | تام هنکس، آدری تاتو، ایان مک‌کلن | معمایی، هیجان‌انگیز | 6.6/10 | 26% | 3.81 | دن براون | Dan Brown | رمز داوینچی | The Da Vinci Code |
| من افسانه‌ام | I Am Legend | فرانسیس لارنس | ویل اسمیت | علمی-تخیلی، اکشن، ترسناک | 7.2/10 | 28% | 3.93 | ریچارد متسون | Richard Matheson | من افسانه‌ام | I Am Legend |
| مریخی | The Martian | ریدلی اسکات | مت دیمون، جسیکا چستین، کریستن ویگ | علمی-تخیلی، ماجراجویی، درام | 8.0/10 | 91% | 4.41 | اندی ویر | Andy Weir | مریخی | The Martian |
| شرک | Shrek | آندرو آدامسون، ویکی جنسون | مایک مایرز، ادی مورفی، کامرون دیاز | انیمیشن، فانتزی، کمدی | 7.9/10 | 88% | 4.03 | ویلیام استیگ | William Steig | شرک! | Shrek! |
| سرگذشت نارنیا: شیر، جادوگر و کمد | The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe | اندرو آدامسون | جورجی هنلی، اسکندر کینس، ویلیام موزلی | فانتزی، ماجراجویی، خانوادگی | 6.9/10 | 76% | 4.23 | سی. اس. لوئیس | C.S. Lewis | سرگذشت نارنیا: شیر، جادوگر و کمد | The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe |
| فارست گامپ | Forrest Gump | رابرت زمکیس | تام هنکس، رابین رایت، گری سینایس | درام، کمدی-درام، عاشقانه | 8.8/10 | 71% | 4.01 | وینستون گروم | Winston Groom | فارست گامپ | Forrest Gump |
| پدرخوانده | The Godfather | فرانسیس فورد کاپولا | مارلون براندو، آل پاچینو، جیمز کان | جنایی، درام | 9.2/10 | 98% | 4.39 | ماریو پوزو | Mario Puzo | پدرخوانده | The Godfather |
| بربادرفته | Gone with the Wind | ویکتور فلمینگ | کلارک گیبل، ویوین لی، لسلی هاوارد | عاشقانه، درام، تاریخی | 8.2/10 | 91% | 4.31 | مارگارت میچل | Margaret Mitchell | بربادرفته | Gone with the Wind |
| دیوانه از قفس پرید | One Flew Over the Cuckoo’s Nest | میلوش فورمن | جک نیکلسون، لوئیز فلچر، دنی دوویتو | درام | 8.7/10 | 93% | 4.20 | کن کیسی | Ken Kesey | دیوانه از قفس پرید | One Flew Over the Cuckoo’s Nest |
| فهرست شیندلر | Schindler’s List | استیون اسپیلبرگ | لیام نیسون، بن کینگزلی، رالف فاینز | درام، تاریخی، جنگی | 9.0/10 | 98% | 4.34 | توماس کنیلی | Thomas Keneally | کشتی نوح شیندلر | Schindler’s Ark |
| سکوت بره‌ها | The Silence of the Lambs | جاناتان دمی | جودی فاستر، آنتونی هاپکینز، اسکات گلن | جنایی، ترسناک، هیجان‌انگیز | 8.6/10 | 96% | 4.17 | توماس هریس | Thomas Harris | سکوت بره‌ها | The Silence of the Lambs |
| کشتن مرغ مقلد | To Kill a Mockingbird | رابرت مالیگن | گریگوری پک، مری بدهام، فیلیپ آلفورد | درام، جنایی | 8.3/10 | 91% | 4.26 | هارپر لی | Harper Lee | کشتن مرغ مقلد | To Kill a Mockingbird |
| درخشش | The Shining | استنلی کوبریک | جک نیکلسون، شلی دووال، دنی لوید | ترسناک، درام، معمایی | 8.4/10 | 83% | 4.21 | استیون کینگ | Stephen King | درخشش | The Shining |
| شاهدخت براید | The Princess Bride | راب رینر | کری الویس، مندی پتینکین، رابین رایت | فانتزی، ماجراجویی، کمدی | 8.0/10 | 97% | 4.27 | ویلیام گلدمن | William Goldman | شاهدخت براید | The Princess Bride |
تعداد زیاد اقتباس‌های موفق خارجی نشان‌دهنده جذابیت جهانی داستان‌سرایی و توانایی سینما در عبور از مرزهای فرهنگی و زبانی است. تکرار نام نویسندگانی مانند جی. کی. رولینگ و مایکل کرایتون در میان آثار اقتباس‌شده، نشان از سابقه درخشان آثار آن‌ها در هالیوود دارد.
ایران نیز دارای سنت غنی در داستان‌سرایی و ادبیات است و آثار بسیاری از نویسندگان ایرانی مورد توجه فیلم‌سازان قرار گرفته و به فیلم درآمده‌اند. با این حال، به دلیل تمرکز منابع تحقیق در دسترس بر سینمای بین‌الملل، اطلاعات دقیقی در مورد موفق‌ترین فیلم‌های ایرانی اقتباس‌شده از کتاب‌ها در این گزارش وجود ندارد. برای ارائه جدول جامعی از این آثار، نیاز به تحقیقات بیشتری در منابع سینمای ایران خواهد بود تا بتوان اطلاعاتی نظیر عنوان فارسی و انگلیسی فیلم، کارگردان، بازیگران مشهور، ژانر، امتیازات فیلم و کتاب در وب‌سایت‌های ایرانی و نام نویسنده و عنوان کتاب را جمع‌آوری کرد.
با این وجود، می‌توان اشاره کرد که سینمای ایران نیز اقتباس‌های موفقی از آثار ادبی داشته است و این موضوع نشان‌دهنده ظرفیت بالای ادبیات ایران برای الهام‌بخشی به آثار سینمایی است.
علاوه بر فیلم‌های سینمایی، اقتباس از کتاب‌ها به سریال‌های تلویزیونی نیز راه یافته است. سریال‌ها به دلیل زمان طولانی‌تری که در اختیار دارند، می‌توانند داستان‌های پیچیده و شخصیت‌های چندلایه رمان‌ها را با جزئیات بیشتری به تصویر بکشند. در این بخش، به معرفی چند سریال تلویزیونی محبوب که از کتاب‌ها اقتباس شده‌اند خواهیم پرداخت.
| عنوان سریال (فارسی) | عنوان سریال (انگلیسی) | کارگردان (اصلی) | بازیگران مشهور | ژانر | امتیاز (وب‌سایت‌های معتبر) | امتیاز Goodreads (کتاب) | نویسنده (فارسی) | نویسنده (انگلیسی) | عنوان کتاب (فارسی) | عنوان کتاب (انگلیسی) |
| ولف هال | Wolf Hall | پیتر کوسینسکی | مارک رایلنس، دیمین لوئیس | درام، تاریخی | 8.0/10 (IMDb) | 4.15 | هیلاری مانتل | Hilary Mantel | تالار گرگ | Wolf Hall |
| زندگی پای | Life of Pi | آنگ لی | سورج شارما، عرفان خان | ماجراجویی، درام، فانتزی | 7.9/10 (IMDb) | 3.93 | یان مارتل | Yann Martel | زندگی پی | Life of Pi |
| بازمانده روز | The Remains of the Day | جیمز ایوری | آنتونی هاپکینز، اما تامسون | درام، عاشقانه | 7.8/10 (IMDb) | 4.24 | کازوئو ایشی گورو | Kazuo Ishiguro | بازمانده روز | The Remains of the Day |
| تاریخ واقعی دار و دسته کلی | True History of the Kelly Gang | جاستین کرزل | جورج مکای، راسل کرو | جنایی، درام، تاریخی | 6.0/10 (IMDb) | 3.70 | پیتر کری | Peter Carey | تاریخچه ی دار و دسته ی کلی | True History of the Kelly Gang |
| خط زیبایی | The Line of Beauty | سائول دیب | دن استیونز، روپرت پنری-جونز | درام، عاشقانه | 7.1/10 (IMDb) | 3.81 | آلن هولینگهورست | Alan Hollinghurst | خط زیبایی | The Line of Beauty |
برخی از کتاب‌های برنده جایزه بوکر مانند ولف هال، زندگی پای و بازمانده روز، علاوه بر اقتباس‌های سینمایی، به سریال‌های تلویزیونی نیز تبدیل شده‌اند. این نشان‌دهنده ارتباط بین اعتبار ادبی و موفقیت اقتباس‌های تلویزیونی است. رمان‌های پیچیده و تحسین‌شده اغلب در قالب سریال‌های طولانی، فرصت بیشتری برای پرداختن به جزئیات داستان و شخصیت‌ها پیدا می‌کنند.
در بررسی اقتباس‌های سینمایی، نکات جالب توجهی به چشم می‌خورد. برای مثال، از کتاب آلیس در سرزمین عجایب اقتباس‌های متعددی صورت گرفته است ، که هر کدام دیدگاه و سبک خاص خود را به این داستان کلاسیک افزوده‌اند. در برخی موارد نیز، فیلم اقتباس‌شده تغییرات مهمی نسبت به داستان اصلی کتاب داشته است، مانند فیلم بلید رانر که اقتباسی آزاد از رمان آیا آدم‌نماها خواب گوسفند برقی می‌بینند؟ اثر فیلیپ کی. دیک است. همچنین، نویسندگانی بوده‌اند که خودشان آثارشان را برای سینما اقتباس کرده‌اند، مانند ویلیام گلدمن برای فیلم شاهدخت براید. در مواردی نیز، فیلم اقتباس‌شده از نظر محبوبیت یا تحسین منتقدان از کتاب پیشی گرفته است، مانند احتمالاً فیلم پارک ژوراسیک.
تنوع در نحوه اقتباس فیلم‌سازان از آثار ادبی و وجود اقتباس‌های متعدد از یک کتاب، نشان‌دهنده پویایی این رابطه و امکان تفسیرهای گوناگون از یک اثر ادبی در مدیوم سینما است.
اقتباس‌های سینمایی، پلی میان دنیای ادبیات و سینما ایجاد می‌کنند و فرصتی را برای مخاطبان فراهم می‌آورند تا داستان‌های محبوب خود را به شکلی جدید و متفاوت تجربه کنند. بررسی موفق‌ترین این اقتباس‌ها، چه در عرصه بین‌المللی و چه در سینمای ایران، نشان می‌دهد که داستان‌های جذاب و شخصیت‌های به‌یادماندنی، همواره قابلیت تبدیل شدن به آثار سینمایی ماندگار را دارند. تشویق مخاطبان به کاوش در هر دو مدیوم، کتاب و فیلم، می‌تواند درک و لذت آن‌ها از هنر داستان‌سرایی را عمیق‌تر کند. رابطه میان ادبیات و سینما، گفتگویی پایدار و پویا است که همچنان به خلق آثار هنری ارزشمند ادامه خواهد داد.
